We bezoeken het Fort van Breendonk met Gids Peggy Mertens. Zij leidt ons doorheen het concentratie kamp. Zij brengt een uitleg die ten zeerste impressionneert en beholpen wordt door fantastisch driedimensioneel verwerkt beeldmateriaal. Het bezoek catapulteert ons terug naar de dertiger en veertiger jaren van de vorige eeuw!
Na het bezoek aan het Fort gaan we op verkenning in de Stad Mechelen waar we ook in het stadscentrum genieten van een diner.
Van Fort tot gevangenenkamp
Het Fort van Breendonk dateert uit het begin van de 20ste eeuw. Het betonnen pantserfort maakt deel uit van een fortengordel rond de strategisch gelegen havenstad Antwerpen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt het van 1 tot 8 oktober 1914 zwaar beschoten en omsingeld door Duitse troepen. Uiteindelijk geeft het zich als één van de laatste forten rond Antwerpen over, waarna Antwerpen door de Duitsers wordt ingenomen.
Tussen de twee wereldoorlogen blijft het Fort een militair kwartier.
Zijn gruwelijke reputatie krijgt het Fort van Breendonk in de Tweede Wereldoorlog. De Duitse bezetter richt er een ‘Auffanglager’ in, een gevangenis die gebruikt wordt als opvangkamp voor hoofdzakelijk politieke gevangenen.
Van gevangenenkamp tot memoriaal
Op 4 september 1944, tijdens de bevrijding, treffen de Britten een verlaten kamp aan. Ze brengen er tijdelijk Duitse krijgsgevangenen onder. Vrij snel daarna wordt het voormalige Fort opnieuw gebruikt als kamp. Verzetsstrijders sluiten er gedurende de volgende weken ca. 750 vermeende collaborateurs in op. Ook in deze periode, gekend als ‘Breendonk II’, gaan bewakers zich te buiten aan excessen. Op 11 oktober 1944 wordt Breendonk opnieuw ontruimd. De laatste 'incivieken' worden overgebracht naar Mechelen. Het Fort wordt nu een officiële gevangenis van de Belgische Staat, die op 17 juni 1947 definitief haar deuren sluit.
Onmiddellijk na de oorlog gaan stemmen op om van Breendonk een museum te maken, een bedevaartsoord of monument. In de zomer van 1947 wordt de site uitgeroepen tot Nationaal Gedenkteken van het Fort van Breendonk.
Bron: breendonk.be
Na een boeiende uiteenzetting en visuele indrukken van de repressie van minderheden in vorige eeuw, willen we aansluitend een wandeling in het centrum van Mechelen maken en afsluiten met een diner in een gezellig bistro.
